SALIENS

SALIENS

fons est, perpetuô liquore ebulliens, cuiusmodi Salientibus Romanorum olim horti, cubicula, cenacula, balnea, et corruptelae denique omnes (ut conqueritur Frontinus) instructae fuerunt. Ad haec aquas tantâ copiâ inmissas in domos privatas, docet Seneca Rhetor Controv. l. 5. ut in summis aedium culmenibus navigabilium piscinarum freta haberentur. Hos Salientes Aquarii curârunt, memorati Iul. Paulo Sent. l. 3. tit. 7. quorum artes egregie descriptas habes, apud Manilium Astronom. l. 4. Iurisconsulti autem vasa haec recensent salientibus aquis accommodata; plumbeum Castellum, Fistulas sub terra missas, Ahenum lateribus circumstructum, Fistulas fictiles, Epistomia, Canales, Automata, Cantharos, Personas, Crateres, Vasa aenea. Expressiones porro aquarum Silani vocabantur, ut infra videbimus: earumque moduli, aut ad unciarum aut ad digitorum rationem instituti erant etc. Laur. Pignorius Comm. de Servis, ubi multa de Aquariis Caesarianis, publicis, privatis; Ministris item Fontanis, aliisque huc pertinentibus. Hodieque Saliens. Gall. Iet d'Eau, fons dicitur mirô artificiô aquas eiaculans, cuiusmodi in Principum suburbanis, Pontificis inprimis secessu Tiburtino et Tusculano, ingeniosissime facti conspiciuntur. Franc. Pomey in Descript. var. hanc Salientis imaginem exibet: Proiectus per ambitum illarum aedium terrenus agger exporrigitur, columnis nixus, peribolô vicena quaterna sustinente vasa, opere antiquô elaborata, paribus disposita intervallis, foliis nenupharis, aliisque floribus aquatilium plantarum elegantissime decorata. Spatiô inter illa interiectô, Salientes totidem, ad fastigium usque domus eiaculantur aquas in sublime, quam ubi crystallinâ veluti coronâ cinxêre, grato cum murmure recidunt: ruentesque per occultos tubos subiectas pari numerô speluncas, rusticanô opere, aggeri imo inaedificatas, inundant. Medios inter arcus speluncarum, vasis, quae dixi, substructi viginti quatuor cernuntur loculi in hemicyclum excavati, aquaticorum totidem Numinum simulacra ostentantes, nimirum Deorum fluvialium duodenorum et duodenarum Naiadum, habitu variô ac discrepante, aquarum vim ingentem e suis urnis effundentium in suppositas conchas e candido marmore, intra huius Basilicae aream collocatas. Inde per subterraneos meatus se insinuans aqua, eiusdem in areae medio, emicat mirabilem plane in modum. Media siquidem in cupa marmorea numquam non plena, ad summum labrum emergunt in orbem velut innatantes Tritones duodeni grandiores, specie eximiâ eminente omnium ore, resupinatô capite, quasi caelum suspiciant. Qui --- conchas in tubam effictas admotasque ori dextrâ retinentes, aquam per eas evibrant, ad aggeris altitudinem, totidem deinde in Sirenes depluentem marmoreas -- pectentes capillum et superno illo in lacu Tritonibus nixo pene fluitantes etc. Vide quoque supra Nympheta, infra Silani.